Przejdź do zawartości

Spachacz zielonawy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Spachacz zielonawy
Micrommata virescens[1]
(Clerck, 1757)
Ilustracja
Samiec spachacza zielonawego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Infrarząd

Araneomorphae

Rodzina

spachaczowate

Podrodzina

Sparassinae

Rodzaj

Micrommata

Gatunek

spachacz zielonawy

Spachacz zielonawy (Micrommata virescens) – gatunek średniej wielkości pająka z rodziny spachaczowatych (Sparassidae). Jest jedynym przedstawicielem spachaczowatych występującym na terenie Europy[2]; występuje także w Polsce[3].

Budowa

[edytuj | edytuj kod]

Samce spachaczy zielonawych osiągają długość 7–10 mm, a samice – 10–15 mm[2]. Samice są ubarwione jednolicie jaskrawozielono, zaś odwłok samców zdobi czerwony podłużny pas[4]. Zielone ubarwienie jest wynikiem podobnego do biliwerdyny barwnika mikromatabiliny[5] i jego koniugatów obecnych w hemolimfie, płynie tkankowym i żółtku oocytów[6].

Samica

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Pająk ten występuje głównie wśród niskiej roślinności obrzeży lasów i gęsto porośniętych łąk, przeważnie na roślinach zielnych. Nie unika terenów podmokłych. Żywi się owadami i innymi niewielkimi bezkręgowcami, w poszukiwaniu których wspina się po roślinach. Nie buduje sieci, lecz poluje aktywnie, w czym pomaga mu dość dobry wzrok[4]. Zimuje od października do kwietnia. Zimujące niedojrzałe osobniki ubarwione są zielono-brązowo lub jasnobrązowo, z czerwonymi kropkami. Po ostatnim linieniu, po uzyskaniu dojrzałości płciowej, pająki uzyskują ostateczne zabarwienie[5].

Rozmnażanie

[edytuj | edytuj kod]

W 1871 roku Karol Darwin zasugerował, że ubarwienie samców spachaczy zielonawych może odgrywać rolę w rozmnażaniu, nie przeprowadzono jednak eksperymentów mogących potwierdzić tę teorię. Wydaje się ona mało prawdopodobna, gdyż zaloty trwają bardzo krótko, a w trakcie kopulacji samica nie widzi ubarwienia grzbietu samca[7]. Kopulacja odbywa się na początku wiosny, po czym samica łączy nićmi kilka liści, budując schronienie, w którym składa jaja i tworzy kokon. Następnie pilnuje go, nie wahając się atakować nawet wielokrotnie większego intruza w obronie przychówku[4].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Spachacz zielonawy został opisany w 1757 roku przez Carla Alexandra Clercka pod nazwą Araneus virescens[8]. Pod różnymi nazwami gatunkowymi często opisywano samce, samice i formy młodociane[9] (także Clerck w 1757 roku użył dla tego gatunku drugiej nazwy: Araneus roseus[8]). Z powodu synonimizacji rodzaju Sparassus z Micrommata, spachacz zielonawy – jako gatunek typowy tego rodzaju – jest też gatunkiem typowym rodziny Sparassidae[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Micrommata virescens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Abdullah Bayram, Sevda Özdağ. Micrommata virescens (Clerck, 1757), a new species for the spider fauna of Turkey (Araneae, Sparassidae). „Turkish Journal of Zoology”. 26, s. 305–307, 2002. (ang.). 
  3. Blick, T. et al. (2004).Checklist of the spiders of Central Europe. (Arachnida: Araneae). Version 1. Dezember 2004. (PDF)
  4. a b c Barbara Baehr, Martin Baehr: Jaki to pająk?. Warszawa: MULTICO, 2008, s. 60. ISBN 978-83-7073-635-4.
  5. a b A. Holl, W. Rüdiger. Micromatabilin, a new biliverdin conjugate in the spider, Micromata rosea (Sparassidae). „Journal of Comparative Physiology B: Biochemical, Systemic, and Environmental Physiology”. 98 (2), s. 189–191, 1975. DOI: 10.1007/BF00706130. (ang.). 
  6. G. S. Oxford, R. G. Gillespie. Evolution and ecology of spider coloration. „Annual Review of Entomology”. 43 (1), s. 619–643, 1998. DOI: 10.1146/annurev.ento.43.1.619. (ang.). 
  7. Bernhard A. Huber. Sexual selection research on spiders: progress and biases. „Biological Reviews”. 80 (3), s. 363–385, 2005. DOI: 10.1017/S1464793104006700. (ang.). 
  8. a b Norman I. Platnick, Sparassidae, [w:] The World Spider Catalog, Version 13.0, American Museum of Natural History., DOI10.5531/db.iz.0001 [dostęp 2012-08-26] (ang.).
  9. a b Peter Jäger. Sparassidae – the valid scientific name for the huntsman spiders (Arachnida, Araneae). „Arachnologische Mitteilungen”. 17, s. 1–10, 1999. (ang.).